Σπάρταθλον: Η τρέλα ενός υπερμαραθωνοδρόμου

Σε ένα ρεπορτάζ που φωτίζει ένα ελληνικό χαρακτηριστικό που δεν ξεχάσαμε ακόμα,  την  ελληνική αντοχή, το περιοδικό Economist, αφιερώνει με έναν ιδιαίτερο τρόπο κάποιες σελίδες του για την Ελλάδα και την δυσκολία του να είσαι Έλληνας σήμερα.

Ένας από  τους πιο δύσκολους μαραθώνιους  του κόσμου, με βαθμό δυσκολίας  τέτοιο που ελάχιστοι τα καταφέρνουν  να τον ολοκληρώσουν είναι το Σπάρταθλον, μια διαδρομή που «ιχνηλατεί» την διαδρομή του Φειδιππίδη από την Αθήνα στην Σπάρτη.  Στο εορταστικό διπλό τεύχος του Economist, αφιερώνονται τρεις σελίδες για το ελληνικό Σπάρταθλον, την διαδρομή από την Αθήνα στην Σπάρτη που διαρκεί περίπου 36 ώρες.

Περιγράφοντας τον μαγευτικό πεζόδρομο της  Διονυσίου Αεροπαγίτου, ο Economist ανοίγει το θέμα για έναν από τους πιο δύσκολους μαραθώνιους του κόσμου.

Το 30ο Σπάρταθλον ξεκίνησε στα τέλη Σεπτεμβρίου από την Αθήνα, για να καταλήξει στην Σπάρτη. «Ο πιο γνωστός υπερ-μαραθώνιος των 245 χιλιομέτρων, που έκανε ο Φειδιππίδης το 490 π.Χ. Η αποστολή του ήταν να ζητήσει εκ μέρους των Αθηναίων, την βοήθεια των Σπαρτιατών εναντίον της εισβολής των Περσών» σημειώνει το περιοδικό.

«Η γοητεία του Σπάρταθλου, έχει δύο δυνατά σημεία. Πρώτη δυσκολία του να τον τελειώσεις. Οι μαραθώνιοι που είναι γοητευτικοί για τους δρομείς είναι αυτοί που φαίνεται αδύνατον να ολοκληρωθούν. Κλασσικά παραδείγματα είναι ο Barkley, μια διαδρομή 161 χιλιομέτρων στο Τενεσί των ΗΠΑ, ή το Badwater στην Καλιφόρνια. Με τρομερή ζέστη και διαφορετικές κλίσεις είναι δύο εξαιρετικά δύσκολες διαδρομές. Το Σπάρταθλον «δεν έχει τόσο έντονα στοιχεία, αλλά συνδυάζει όλα τα γούστα» εξηγεί το ρεπορτάζ. Γιατί η ελληνική διαδρομή, έχει ζέστη την ημέρα και δροσιά το βράδυ, αλλά και πολύ λιγότερο χρόνο για να την ολοκληρώσεις.  75 σημεία ελέγχου τα οποία έχεις συγκεκριμένα περιθώρια χρονικά για να τα περάσεις τρέχοντας, δεν σου επιτρέπουν να κοιμηθείς στην διαδρομή.

Γι’ αυτό, πολλοί δρομείς που καταφέρνουν  να ολοκληρώσουν το Σπάρταθλον, «κοροϊδεύουν» ακόμα και την πιο φημισμένη ως δύσκολη διαδρομή του κόσμου, το «Marathon des Sables» των 250 χιλιομέτρων στην Σαχάρα, χαρακτηρίζοντας την ως «εκδρομή».

Στο ρεπορτάζ του Economist, τονίζεται η σεμνή παράδοση του Σπάρταθλου, αυτή των μεγάλων ξένων επισκεπτών «που γοητεύονται από την ιδέα της κλασσικής Ελλάδας. Και πάντα η Δυτική υποστήριξη στην Ελλάδα, ακόμα και όταν οι ξένοι βοήθησαν την χώρα στο να ανεξαρτητοποιηθεί από την Οθωμανική κατοχή το 1821, είχε να κάνει με την φιλελληνική άποψη ότι η σύγχρονη Ελλάδα έχει το ίδιο DNA με την Ελλάδα των αρχαίων χρόνων. Αυτό συνέβαλλε και στην είσοδο της χώρας το 1979, στην τότε Ευρωπαϊκή Ένωση και μετέπειτα στο Ευρώ», υπογραμμίζει ο Economist.

«Αλλά ένα τόσο ηρωικό παρελθόν, μπορεί να αποτελέσει βάρος», όπως σημειώνει ο Νίκος Δήμου, συγγραφέας του “Η δυστυχία του να είσαι Έλληνας” που εκδόθηκε στην Ελλάδα το 1975, έγινε πρόσφατα best-seller στην Γερμανία, και θα κυκλοφορήσει στις αρχές του 2013 και στα αγγλικά, το οποίο αναφέρεται και στους μαραθώνιους λέγοντας ότι « κάθε αγώνας που πιστεύει ότι προέρχεται από τα αρχαία χρόνια θα είναι δυστυχείς. Εκτός αν ξεχάσει το παρελθόν ή το προσπεράσει» συμπληρώνει το ενδελεχές ρεπορτάζ.

Το Σπάρταθλον όμως είναι μια  ατελής μνεία, σύμφωνα με τον Economist. Μεγάλα τα κενά μεταξύ αρχαιότητας και σύγχρονης Ελλάδας. Πριν τον αγώνα του Σεπτεμβρίου, τα δακρυγόνα ακόμα μύριζαν στο Σύνταγμα, θυμίζοντας τις δυσκολίες της χώρας. Σε απόλυτο συμβολισμό, οι δυσκολίες του φετινού Σπάρταθλου ήταν μεγαλύτερες από ότι συνήθως. Η ζέστη στο τέλος του Σεπτέμβρη, ήταν μεγαλύτερη από ότι συνήθως. Η αφυδάτωση ήταν ο μεγαλύτερος κίνδυνος και πολλοί δρομείς δεν άντεχαν ούτε το ελαφρύ φαγητό, κάνοντας εμετό καθ’ όλη την διαδρομή. Η ζέστη έκανε τους περισσότερους να τα παρατήσουν. Ενας Ιάπωνας χάνει τον δρόμο, ένας Βρετανός εμφανίζεται με αίμα στην μπλούζα του, καθώς οι ρόγες του έβγαλαν αίμα από την τριβή με την μπλούζα του. Ο αγώνας προσελκύει τα μεγαλύτερα ονόματα του χώρου, αλλά το μεγαλύτερο όνομα «είναι ο καλύτερος αθλητής, που το όνομα του δεν έχετε ακούσει ποτέ» αποκαλύπτει το κείμενο. Ο Γιάννης Κούρος, Ελληνο-Αυστραλός, που τα ρεκόρ του (έχει κερδίσει 4 φορές) δεν τα έχει ξεπεράσει κανείς. Και παρ’όλο που η Ελληνική κυβέρνηση δεν δίνει κάποιο χρηματικό έπαθλο, όλοι οι γνωστοί μαραθωνοδρόμοι θέλουν να τρέξουν εδώ.

Κανείς θα έλεγε ότι φτάνει στα  σημεία του μαζοχισμού, η προετοιμασία και η εμπειρία του Σπάρταθλου. «Όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, ο Φειδιππίδης  είχε παραισθήσεις μετά τα 200 χιλιόμετρα. Το ίδιο συμβαίνει σήμερα και σε πολλούς από τους αθλητές που δοκιμάζουν να ολοκληρώσουν το Σπάρταθλο.»

Τα τελευταία πενήντα χιλιόμετρα είναι και τα πιο δύσκολα. Πολλοί ακολουθούν την διατροφή των αρχαίων, ωμά φρούτα. Η διαδρομή ολκληρώνεται στο άγαλμα του Λεωνίδα, στη Σπάρτη. «Στα πόδια του Λεωνίδα, βασιλιά της Σπάρτης σταματούν οι δρομείς. Ο διάσημος Λεωνίδας, είχε πει «Μολών Λαβέ» όταν οι Πέρσες του ζήτησαν να παραδόσει τα όπλα. Εάν το να είσαι σύγχρονος Έλληνας είναι δύσκολο γιατί κουβαλάς το παρελθόν σου, σκεφτείτε να είσαι και Σπαρτιάτης» λέει το ρεπορτάζ.